အသက္ႀကီး၍အျမင္လႊာပ်က္စီးျခင္း

အသက္ႀကီး၍အျမင္လႊာ ေဆြးေျမ့ပ်က္စီးယိုယြင္းျခင္း (AMD) ဆိုသည္မွာ အသက္ (၅၀)ေက်ာ္လာသူမ်ားတြင္ ျဖစ္ေသာ ျမင္ကြင္း၏အလယ္ဗဟိုတြင္ အျမင္အားက်ျခင္း (သို႔မဟုတ္) အျမင္အားဆံုးရွံဳးလာျခင္း ျဖစ္သည္။ ကမၻၻာေပၚတြင္ အျဖစ္အမ်ားဆံုးေသာ အျမင္အားဆံုးရွံဳးေစႏိုင္သည့္ အေၾကာင္းအရာမ်ားတြင္တစ္ခု အပါအ၀င္ ျဖစ္ေပသည္။ သကၠရာဇ္ ၂၀၂၀ ျပည့္ႏွစ္ေရာက္လွ်င္ အသက္ႀကီး၍အျမင္လႊာ ပ်က္စီးယိုယြင္းျခင္း ေရာဂါသည္ လူသန္းေပါင္း ၁၉၆ သန္းခန္႔အထိ ျဖစ္ပြားႏိုင္သည္ ဟုခန္႔မွန္းထားၾကသည္။ ဤေရာဂါသည္ အလယ္ျမင္ကြင္းကြယ္ျခင္း (သုိ႔မဟုတ္) အျမင္အားက်ျခင္းကို ျဖစ္ေပၚေစႏိုင္ေသာ္လည္း ထာ၀ရအျမင္ကြယ္ျခင္းလည္း ေဘးျမင္ကြင္းမွာ အေကာင္းအတိုင္း က်န္ရွိေနေလ႔ရွိေသာေၾကာင္႔ လံုး၀အေမွာင္ဖံုး၍ လူတြဲရသည္အထိ အျမင္ကြယ္ျခင္းမ်ိဳးေတာ႔ ျဖစ္ေလ႔မရွိပါ။

ေရာဂါျဖစ္ပြားႏိုင္ေခ်မ်ားေစသည့္အခ်က္မ်ား

အသက္အရြယ္ႀကီးျခင္း၊ အမ်ိဳးသမီးျဖစ္ျခင္း၊ ေရာဂါမ်ဳိးရိုးဗီဇပါျခင္းတို႔ ျဖစ္ေပသည္။ ထို႔အျပင္ ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္း၊ အ၀လြန္ျခင္း၊ အဟာရျပည့္၀ေသာ အစားအစာစားသံုးမႈ နည္းျခင္းတို႔လည္းပါ၀င္သည္။

အကယ္၍ မ်က္စိတစ္ဘက္တြင္ ၄င္းေရာဂါျဖစ္ပြားခဲ့ပါက အျခားတစ္ဘက္တြင္လည္း  ေရာဂါျဖစ္ႏိုင္ေခ်မ်ားသည္။ ေရာဂါမ်ိဳးခြဲ ႏွစ္မ်ဳိးရွိပါသည္။

• အျမင္လႊာလံုးပါးပါး ျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္ေပၚေသာ (AMD) ေရာဂါ အေျခာက္ေဆြးေျမ့ျခင္း (Dry AMD) ႏွင့္
• အျမင္လႊာလံုးပါးပါး ျခင္း အျပင္ ပံုမွန္ မဟုတ္ေသာ ေသြးေၾကာမ်ား ျဖစ္ေပၚျခင္း ႏွင္႔ ထို ေသြးေၾကာမ်ားမွ အရည္စိမ့္ျခင္း တို႔ျဖစ္ေသာ AMD ေရာဂါ အစိုေဆြးေျမ့ျခင္း (Wet AMD) တို႔ျဖစ္သည္။

ေရာဂါကုထံုးမ်ား

(၁) Dry AMD

ေဆးလိပ္ျဖတ္ျခင္း၊ မ်က္စိကုိ အခ်ိန္ၾကာျမင့္စြာ ေနေရာင္ျခည္ ထိေတြ႕မႈမွ ကာကြယ္ျခင္း၊ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ေလွ်ာ့ခ်ျခင္းကဲ့သုိ႔ လူေနမႈပံုစံ ေျပာင္းလဲျခင္း၊ ဆန္႔က်င္ဓါတ္တိုးပစၥည္း (Anti-oxidant) ပါ၀င္မႈႏႈန္းမ်ားေသာ အစားအစာမ်ား (ဥပမာ ဟင္းႏုႏြယ္၊ ပန္းေဂၚဖီစိမ္း၊ ေဂၚဖီထုပ္) စားသံုးျခင္း၊ Omaga 3 ပါ၀င္မႈႏႈန္းမ်ားေသာ ငါးမ်ား (ဥပမာ ငါးေသတၱာငါး၊ ေဆာ္လမြန္ငါး) စားသံုးျခင္း၊ Lutein ႏွင့္ Zeaxanthin ပါ၀င္ေသာ ဗိုက္တာမင္ အားေဆးမ်ားစားသံုးျခင္းျဖင့္ ေရာဂါျဖစ္ပြားႏႈန္းကို ေလ်ာ့ခ်ႏိုင္ၿပီး ကာကြယ္ႏိုင္ပါသည္။

(၂) Wet AMD

အေကာင္းဆံုးေသာ ကုထံုးမွာ အလြန္ေသးငယ္ေသာအပ္ျဖင့္ မ်က္စိအတြင္းသို႔ ပုံမွန္မဟုတ္ေသာ ေသြးေၾကာမ်ား ျဖစ္ေပၚေစသည္႔ ဓါတ္ကိုတားဆီးေပးေသာ ေဆး  (Anti-VEGF) ထိုး၍ကုသျခင္းျဖစ္သည္။ ေဆးထိုးကုသျခင္းမွာ ေရာဂါအေျခအေနေပၚ မူတည္၍ ေဆးထိုးရမည္႔ အႀကိမ္ အရည္အတြက္ အနည္းအမ်ား ကြာျခားမႈရွိသည္။ အခ်ိဳ႕လူနာမ်ားတြင္ ေရာဂါ အေျခအေနေပၚ မူတည္၍ ေဆးထိုးကုသျခင္း အျပင ္ေလဆာျဖင့္ ကုသမႈပါလို အပ္ပါသည္။

AMD ေရာဂါႏွင့္ပတ္သတ္ ေမးေလ့ရွိေသာ ေမးခြန္းမ်ား

ျမင္ကြင္းအလယ္ကိုစမ္းသပ္ေသာကဒ္ျပား (Amsler chart)ကို အသံုးျပဳ၍ မိမိေရာဂါ အေျခအေနကို ဆန္းစစ္ႏိုင္သည္ ဟုၾကားဖူးပါသည္။ ဟုတ္ပါသလား။

ဆန္းစစ္ႏိုင္ပါသည္။ Amsler Chart ဆိုသည္မွာ မိမိ၏ ျမင္ကြင္းအလယ္ ေကာင္းမေကာင္း မိမိဘာသာ ဆန္းစစ္ႏိုင္ေသာ ကဒ္ျပားျဖစ္သည္။ အသံုးျပဳပံုမွာ အလင္းေရာင္ေကာင္းစြာရရွိေသာ ေနရာတြင္ျပဳလုပ္ရပါမည္။ မ်က္မွန္တပ္ဆင္ရသူျဖစ္ပါက မ်က္မွန္ တပ္ဆင္၍ ကဒ္ျပားႏွင့္ (၃၀-၄၀) စင္တီမီတာ (ပံုမွန္စာဖတ္လွ်င္ ၾကည္႔သည္႔အကြာေ၀း) အကြာမွ ဖတ္ရႈရမည္။ ထိုသို႔ ဖတ္ရႈရာတြင္ မ်က္စိတစ္ဘက္ျခင္းစီ ပိတ္၍ကဒ္၏ အလယ္ဗဟိုရွိအမည္းစက္ကို စိုက္ၾကည့္ၿပီး ကဒ္ျပားေပၚရွိ အကြက္မ်ားေပ်ာက္ျခင္း၊ တြန္႔ျခင္း၊ ယိုင္ျခင္း ရွိမရွိစစ္ေဆးရပါမည္။ အထက္ေဖာ္ျပပါလကၡဏာမ်ားရွိပါက ကၽြမ္းက်င္ေသာ မ်က္စိဆရာ၀န္ႏွင့္ ေဆြးေႏြးတိုင္ပင္ရန္ လိုအပ္ပါသည္။