ဆီးခ်ိဳေၾကာင္႔ အျမင္လႊာႏွင္႔ အႏုစိတ္ၾကည့္သည့္ Macula ေနရာပ်က္စီးျခင္း
ဖစ္တတ္ပါသည္။ ေသြးတြင္းသၾကားဓါတ္ ျမင့္ျခင္းေၾကာင္႔ အျမင္လႊာေပၚရွိ ေသြးေၾကာေလးမ်ား ပ်က္စီးကာ အျမင္လႊာေပၚ၌ ေသြးထြက္ျခင္း၊ အဆီဓါတ္ႏွင္႔ ပရုိတင္းဓါတ္မ်ား ေသြးေၾကာနံရံမ်ားမွ စိမ့္ထြက္ျခင္းတို႔ ျဖစ္လာပါသည္။
ေရာဂါအဆင့္ အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိပါသည္။ ေရာဂါျဖစ္ကာစ ကနဦးအဆင္႔မွ ေရာဂါကၽြမ္းသည့္ အဆင္႔သို႔ေရာက္ရန္မွာ ႏွစ္ေပါင္း ၁၀ ႏွစ္ေက်ာ္ၾကာျမင္႔ ႏုိင္ပါသည္။ သို႔ျဖစ္၍ ေစာစီးစြာ မ်က္စိစစ္ေဆးမွဳ ခံယူျခင္းျဖင့္ ေရာဂါကၽြမ္းသည့္ အဆင္႔သို႔မေရာက္မွီ ေရာဂါျဖစ္ကာစအဆင္႔၌ပင္ အခ်ိန္မီ ကုသမႈ ရရွိႏိုင္ပါသည္။ ဆီးခ်ိဳေၾကာင္႔ အျမင္လႊာပ်က္စီးျခင္းသည္ မ်က္လံုးတြင္းေသြးယိုျခင္း၊ အျမင္လႊာတြင္ အမာရြတ္ျဖစ္ျခင္း၊ ထိုမွတစ္ဆင္႔ အျမင္လႊာကြာသည္အထိျဖစ္ကာ အျမင္ဆံုးရွဳံးေစႏုိင္ပါသည္။
ဆီးခ်ိဳေၾကာင္႔ အျမင္လႊာအလယ္ရွိ အႏုစိတ္ၾကည့္သည့္ေနရာ Macula ပ်က္စီးပါက အခ်ိန္မီမကုသႏိုင္လွ်င္ ထိုေနရာေရာင္ရမ္းလာကာ စာဖတ္လွ်င္သံုးသည့္ အလယ္ျမင္ကြင္း ပ်က္စီးသြားႏိုင္ပါသည္။
ဆီးခ်ိဳေရာဂါသည္ ခႏၶာကိုယ္ တစ္ခုလံုးကိုထိခိုက္ေစႏိုင္ေသာေၾကာင္႔ မ်က္စိ၌ပ်က္စီးသည့္ လကၡဏာမ်ား မျဖစ္ေပၚမီအခ်ိန္ကပင္ ေက်ာက္ကပ္ ႏွင့္ ႏွလံုးထိခိုက္ျခင္း ႏွင္႔ ေျခဖ်ားလက္ဖ်ားရွိ အာရံုခံသည့္ အာရံုေၾကာမ်ွင္ေလးမ်ားပ်က္စီးျခင္းလကၡဏာမ်ားရွိႏွင္႔ၿပီး ျဖစ္ေပလိမ့္မည္။
ဆီးခ်ဳိေရာဂါေၾကာင့္ အျမင္လႊာရွိ အႏုစိပ္ၾကည့္ရာတြင္သံုးသည့္ macula ဟုေခၚသည့္ အစိတ္အပိုင္း ေရာင္ျခင္း။
ေရာဂါကၽြမ္းသည္႔ အဆင္႔တြင္ အျမင္လႊာပ်က္စီးျခင္းႏွင့္ မ်က္စိအတြင္းေသြးထြက္ျခင္း
ကုသနည္းမ်ား
ေရာဂါစသည့္ အဆင့္တြင္ အမ်ားအားျဖင္႔ ကုသမႈမလိုအပ္ေပ။ ေသြးတြင္းရွိ သၾကားဓါတ္ကို ေကာင္းစြာထိန္းထားႏိုင္လွ်င္ မ်က္စိထိခိုက္မွဳ ႏွဳန္းကုိေလၽွာ႔နည္းေစႏိုင္ပါသည္။ ေရာဂါအဆင္႔အလိုက္ ကုသမွဳလို/မလိုသိႏိုင္ေစရန္ ႏွစ္စဥ္ပံုမွန္ မ်က္စိစမ္းသပ္မွဳ ျပဳလုပ္ရန္ အေရးၾကီးပါသည္။
ေရာဂါအေျခအေနဆိုးလာပါက ေရာဂါအမ်ိဳးအစားအလိုက္ ကုသမွဳမ်ားစြာရွိပါသည္။
(၁) ေလဆာျဖင္႔ကုသျခင္း (Laser Therapy)
ဆီးခ်ိဳေၾကာင္႔ အျမင္မရွံဳးေစရန္ႏွင္႔ အျမင္လႊာပ်က္စီးမွဳႏွဳန္းကိုနည္းေစရန္ ေလဆာျဖင္႔ကုသႏုိင္ပါသည္။ ၄င္းကုိ မ်က္စိေဆးခန္း၌ပင္ ျပဳလုပ္ႏိုင္ၿပီး ၃-၄ ၾကိမ္ခန္႔ ေလဆာပစ္ရန္ လိုတတ္ပါသည္။
ေလဆာျဖင့္ ကုသျခင္း
(၂) မ်က္စိဂ်ယ္လီတြင္းသို႔ ေဆးထိုးကုသျခင္း (Intravitreal Injection Therapy)
ယခုအခါ ဂ်ယ္လီအတြင္းသို႔ ေဆးထိုးကုသမွဳကိုဆီးခ်ိဳေၾကာင္႔ Macula ေနရာပ်က္စီးသည့္ အေျခအေနအတြက္ အဓိကကုထံုးအေနျဖင္႔ ျပဳလုပ္လ်က္ရွိပါသည္။ အလြန္ေသးငယ္ေသာ ေဆးထိုးအပ္ေလးျဖင္႔ မ်က္စိဂ်ယ္လီအတြင္းသို႔ Anti-VEGF Agent ဟုေခၚေသာေဆးကို ထိုးထည့္ျခင္း ျဖစ္သည္။ ကုသမွဳရလဒ္မွာလည္း အလြန္ေကာင္းပါသည္။ ၄င္းအတြက္ ေဆးရံုတက္ရန္မလိုဘဲ မ်က္စိေဆးခန္း၌ပင္ ျပဳလုပ္ႏုိင္ပါသည္။ ေရာဂါေျခအေနကိုထိန္းထားႏိုင္ရန္အတြက္ ၾကိမ္ဖန္မ်ားစြာ ေဆးထိုးရန္လိုအပ္ ႏိုင္ပါသည္။
ဆီးခ်ိဳေၾကာင္႔ Macula ေရာင္မေရာင္ကို စက္ျဖင္႔ စစ္ေဆးႏိုင္ပါသည္။
မ်က္စိအတြင္း ေဆးထိုးကုသၿပီးေနာက္ စက္ျဖင့္ အျမင္လႊာ ေရာင္ရမ္းမႈ သက္သာမႈရွိမရွိ စစ္ေဆးႏိုင္သည္။
(၃) ခြဲစိတ္ကုသျခင္း (Surgery)
မ်က္စိတြင္းေသြးယိုျခင္း ႏွင္႔ အျမင္လႊာကြာျခင္းကဲ့သို႔ေသာ ေရာဂါကၽြမ္းသည္႔ အဆင္႔တြင္ ထိုေသြးမ်ား၊ အမာရြတ္မ်ားကုိဖယ္ထုတ္ၿပီး ကြာေနေသာ အျမင္လႊာကို ျပန္ုကပ္ေစရန္ “Vitrectomy” ဟုေခၚေသာ ခြဲစိတ္မွဳကို ျပဳလုပ္ရပါမည္။
အျမင္လႊာ ခြဲစိပ္ကုသမႈျပဳလုပ္ရာတြင္ ေသးငယ္ေသာ ကတ္ေက်းေလးမ်ား၊ ဇာဂနာေလးမ်ား အသံုးျပဳ၍ အမာရြတ္မ်ားကုိ ဖယ္ရွားႏိုင္ပါသည္။
ဆီးခ်ိဳေၾကာင္႔ မ်က္စိအျမင္ထိခိုက္မွဳ ရွိ၊မရွိပံုမွန္စစ္ေဆးမွဳ ျပဳလုပ္ျခင္း
ဆီးခ်ိဳေရာဂါရွိသူမ်ားသည္ မ်က္စိထိခိုက္မွဳ မရွိခင္ ေရာဂါစသည္႔အဆင္႔ကို အခ်ိန္မီသိႏိုင္ေစရန္ ပံုမွန္မ်က္စိစစ္ေဆးမွဳ ျပဳရန္ အေရးၾကီးလွပါသည္။ အကယ္၍ မ်က္စိအျမင္ထိခိုက္မွဳ မရွိေစကာမူ တစ္ႏွစ္လွ်င္ တစ္ၾကိမ္ အနည္းဆံုး စမ္းသပ္မွဳ ခံယူသင္႔ပါသည္။ အဘယ္ေၾကာင္႔ဆိုေသာ္ ေရာဂါႏုသည့္ အခ်ိန္တြင္မည္သည္႔ ေရာဂါလကၡဏာမွ မျပသသည္႔အတြက္ ပံုမွန္စစ္ေဆးမွဳ မျပဳလုပ္ပါကမ်က္စိေရာဂါ ရွိေနသည္ကိုမသိဘဲအခ်ိန္မီကုသမွဳ မရရွိႏိုင္ေသာေၾကာင္႔ ျဖစ္ပါသည္။
ဆီးခိ်ဳေၾကာင္႔ အျမင္လႊာပ်က္စီးမွဳ စတင္ေနလွ်င္မူ တစ္ႏွစ္အထိမေစာင့္ဘဲ လိုအပ္လွ်င္ လိုအပ္သလို မၾကာခဏ စစ္ေဆးစမ္းသပ္မွဳမ်ား ျပဳလုပ္သင္႔ပါသည္။ သို႔မွသာ လိုအပ္ေသာ ကုသမွဳမ်ားကို အခ်ိန္မီရရွိႏုိင္ မည္ျဖစ္ပါသည္။
ပံုမွန္အားျဖင္႔ မ်က္စိစမ္းသပ္စစ္ေဆးမွဳမ်ား ျပဳလုပ္ရာတြင္ အျမင္လႊာအားဓါတ္ပံုရိုက္ စစ္ေဆးမွဳပါ၀င္ပါသည္။ ဓါတ္ပံုရုိက္၍ မရေသာ အေျခေနမ်ားႏွင္႔ ဆီးခ်ိဳေၾကာင္႔ အျမင္လႊာပ်က္စီး ႏုိင္ေျခမ်ားေသာ လူနာမ်ားသည္ မ်က္စိဆရာ၀န္ႏွင့္ မ်က္စိစမ္းသပ္ စစ္ေဆးမွဳကို ျပဳလုပ္ရန္ လိုအပ္ပါသည္။ အျမင္လႊာပ်က္စီးမွဳ စတင္ေနလွ်င္ ပ်က္စီးမွဳ ပမာဏကိုသိရွိႏိုင္ရန္ အတြက္ ေသြးေၾကာထဲသို႔ ေဆးသြင္း၍ဓါတ္ပံုရိုက္ျခင္း (Fluorescein Angiography) ႏွင္႔ OCT scan (Optical Coherence Tonography) မ်က္လံုးအားအေသးစိတ္ ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာဓါတ္ပံုရိုက္ျခင္း မ်ားကို ျပဳလုပ္ရန္ လိုအပ္ပါသည္။
အေမးမ်ားေသာ ေမးခြန္းမ်ား
ဆီးခ်ိဳေရာဂါ ရွိသူမ်ားတြင္ အျမင္လႊာပ်က္စီး ႏုိင္ေခ်ရွိ၊မရွိမည္သို႔သိႏိုင္မည္နည္း။
ဆီးခ်ိဳေရာဂါရွိသူတိုင္း အျမင္လႊာပ်က္စီးႏုိင္ေခ် ရွိေသာ္လည္းဆီးခ်ိဳေရာဂါသက္တမ္း ၾကာျမင္႔သူမ်ားႏွင္႔ ဆီးခ်ိဳေကာင္းေကာင္းမထိန္းႏိုင္သူမ်ားတြင္ ပံုမွန္ထက္ အျမင္လႊာ ပ်က္စီးႏုိင္ေခ် ပို၍မ်ားပါသည္။ ထို႔အတူ ကိုယ္၀န္ေဆာင္မ်ား ဆီးခ်ိဳေရာဂါ ျဖစ္လွ်င္ (သို႔) ဆီးခ်ိဳေရာဂါ ႏွင္႔အတူ ေသြးတိုးေရာဂါ ႏွင္႔ ေသြးတြင္းအဆီဓါတ္မ်ားသည္႔ ေရာဂါမ်ားတြဲ၍ ျဖစ္ပါကအျမင္လႊာပ်က္စီးႏိုင္ေခ် ပုိမ်ားပါသည္။ အကယ္၍ သင္႔တြင္ အထက္ပါ အေျခအေနမ်ားရွိပါက မ်က္စိစစ္ေဆးမွဳ ျပဳရန္ေရးၾကီးပါသည္။
ဆရာ၀န္မွ ဆီးခ်ိဳေၾကာင္႔ အျမင္လႊာပ်က္စီးမွဳ စျဖစ္ေနၿပီဟုေျပာပါသည္။ သို႔ေသာ္ ဤအဆင္႔၌ ကုသမွဳမလိုေသး ဟုလည္းေျပာပါသည္။ သက္သာေအာင္ မ်က္စဥ္းေဆး၊ ေသာက္ေဆးမ်ားလည္း မေပးလိုက္ပါ။ ဘာေၾကာင္႔ပါလဲ။
အျမင္လႊာ ပ်က္စီးမွဳစျဖစ္ကာစ အဆင္႔တြင္ မည္သည္႔ကုသမွဳမွ် မလိုပါ။ ဆီးခ်ိဳေရာဂါကုိသာ ေသာက္ေဆးျဖင္႔ထိန္းျခင္း၊ အစာျဖင္႔ထိန္းျခင္းျဖင္႔ ေသခ်ာစြာကုသရန္ လိုပါသည္။ သုိ႔မွသာ အျမင္လႊာပ်က္စီးမွဳကို ေႏွာင္႔ေႏွးေစၿပီး၊ ျဖစ္ၿပီးေသာ လကၡဏာမ်ားကိုလည္း သက္သာေစမည္ ျဖစ္သည္။
မ်က္စဥ္းေဆး၊ ေသာက္ေဆးမ်ားျဖင္႔ ဆီးခ်ိဳ၏ေနာက္ဆက္တြဲ အျမင္လႊာပ်က္စီးမွဳကုိ မကုသႏိုင္ပါ။ ထို႔အတူ ေလဆာပစ္ျခင္း၊ မ်က္လံုးတြင္းသို႔ေဆးထိုးျခင္းႏွင္႔ ခြဲစိတ္ျခင္းတို႔မွာလည္း ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးမ်ား ရွိႏုိင္ေသာေၾကာင္႔ အမွန္တကယ္ လိုအပ္သည္႔ အခါမွသာ (သို႔) မ်က္စိအတြက္ အကိ်ဳးရွိသည္ ဆိုမွသာ ျပဳလုပ္ရန္ လိုပါသည္။
ပန္မေကာင္းပါသလဲ။
ဆီးခ်ိဳေၾကာင္႔ အျမင္လႊာေပၚ၌ မေကာင္းသည္႔ ေသြးေၾကာမႊားမ်ား မွထြက္လာသည္႔ အဆင္႔၌ ေလဆာပစ္ပါသည္။ ေလဆာပစ္ရျခင္း၏ ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ ေနာင္တစ္ခ်ိန္၌ အျမင္ဆံုးရွဳံးမသြားေအာင္ ကာကြယ္သည္႔ အေနျဖင္႔ ပစ္ျခင္းျဖစ္ေသာေၾကာင္႔ လက္ရွိပ်က္စီးၿပီး သြားေသာအျမင္လႊာ အစိတ္အပိုင္းမ်ားကို နဂိုမူလ အတိုင္းျပန္မေကာင္းေစပါ။ ထို႔အတူ ေလဆာပစ္ရန္ လိုအပ္သည္႔ အေျခအေနသည္ အျမင္လႊာပ်က္စီးမွဳ ဆိုးေနၿပီးေသာ အေျခအေနျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင္႔ ေလဆာပစ္ေသာ္လည္း အျမင္စြမ္းအားမွာ နဂိုမူလ အတိုင္းျပန္မေကာင္းႏိုင္ပါ။
အကယ္၍ ဆီးခ်ိဳေၾကာင္႔ Macula ေခၚအႏုစိတ္ၾကည္႔သည္႔ေနရာပ်က္စီးေသာအေျခအေနတြင္ မ်က္စိဂ်ယ္လီ အတြင္းသို႔ Anti-VEGF ဟုေခၚေသာ ေဆးထိုး၍ ကုသပါသည္။ ထိုအေျခအေနတြင္မူ အျမင္စြမ္းအားပိုမို၍ ေကာင္းမြန္ လာႏိုင္ပါသည္။